Historia druku offsetowego

druk ofsetowy

Prawdopodobnie nikt nie wyobraża sobie dzisiaj drukowania dużych nakładów bez technologii druku offsetowego. Jest on nie tylko dobry jakościowo, ale również tani. Niewiele osób wie jednak, że jego początki sięgają aż… XVIII wieku! Warto poznać jego historię.

Potrzeba matką wynalazku

Druk offsetowy ma swoje początki w innej technologii druku: litografii. Wynalazł ją Alois Senefelder (1771-1834), który zajmował się pisaniem scenariuszy teatralnych. Gdy publikował swoje prace, okazało się, że koszty druku są ogromne i zupełnie nieproporcjonalne do tego, co zyska na sprzedaży swoich dzieł. Sam proces druku wydał mu się jednak na tyle nieskomplikowany, że postanowił przeprowadzić go sam. Najpierw próbował grawerować treści na miedzianych płytach, przypadkiem jednak odkrył walory płyt wapiennych. Okazało się, że miejsca pokryte sadzą zmieszaną z mydłem i woskiem, których używał do pisania, nie przyjmują wody, lecz farbę – tak. Zaczął więc wykonywać rysunki na kamieniu, zwilżać go wodą i nakładać na niego farbę – w te sposób stworzył pierwszą matrycę. Później udoskonalił swój wynalazek, przenosząc rysunek na płytę na specjalnym papierze, dzięki czemu uzyskał rysunki prawoczytelne i możliwość powielania rysunku na jednej płycie. Po opatentowaniu technikę tę nazwał litografią.

Litografia i typografia

Litografia stawała się coraz bardziej popularna, lecz w XX wieku zaczęła ją wypierać typografia. Płyty kamienne nie pozwalały na ich szybką rotację. Zostały zastąpione płytami z cynku i aluminium. Płyty zakładano na cylinder i w ten sposób drukowano na papierze. Minusem jednak było to, iż płyta jednak szybko się ścierała, a rysunek na niej wykonywanie rysunku na niej było dość długotrwałe.

Początki offsetu

Offset tak naprawdę powstał przypadkiem. Operator maszyny litograficznej przez nieuwagę zadrukował papier, pod którym znajdowała się guma. Na niej odbiła się farba. Na kolejnym arkuszu okazało się, że rysunek odbity przez gumę jest czytelniejszy, niż też odbity przez płytę. W ten sposób rozpoczęła się era przenoszenia rysunków przy pomocy gumy, który przy okazji przedłużał żywotność płyt. Uznaje się to za pierwszy druk offsetowy. Przez lata był on udoskonalany, aż wymyślono offsetowe płyty presensybilizowane, wykonywane na skalę przemysłową. Obecnie duże nakłady przy zadaniach takich jak druk ulotek, plakatów, wizytówek itp., wykonywane są w większości offsetem.